Het herstellen van de harmonie tussen Yin en Yang
Nadat in de diagnostische fase voldoende informatie is verzameld om de stoornissen in de levensenergie te duiden, kan men aan de therapie beginnen. De behandeling is gericht op het herstellen van de harmonie tussen yin en yang. Dit gebeurt door het plaatsen van één of meer naalden op zorgvuldig daarvoor gekozen acupunctuurpunten.
Stimulatiepunten van acupunctuur
Door het inbrengen van een naald kan men de verstoorde harmonie in het lichaam herstellen. Bij een tekort aan energie wordt het stimulatiepunt op de meridiaan geprikt; de naald wordt naar rechts gedraaid en men steekt snel en kort door de huid. Bij een teveel aan energie wordt het sederingspunt geprikt en wordt de naald met tussenpozen verder in de huid gestoken.
Dit zou, evenals de rotatie naar links, een sederend effect bewerkstelligen. Prikken tegen de energiestroom in zou sederend werken, met de stroom mee stimulerend. Ook kunnen de naalden worden verwarmd of elektrisch gestimuleerd.
Het individuele afstandsmaat 'tsou'.
Bij het lokaliseren van de verschillende punten die op een meridiaan liggen, maakt men gebruik van een individuele afstandsmaat, ‘tsou’ genaamd. Een tsou is de afstand tussen de twee gewrichtsspleten van het middelste kootje van de middelvinger.
Het vinden van de punten eist een gedegen kennis van de anatomie en veel ervaring. Nadat de plaats voor de naald is bepaald wordt deze ingebracht. Dit geschiedt met een snelle beweging, meestal loodrecht op de huid. Soms ook onder een hoek van 45° (borstkas) of onder een hoek van 15° (in het gezicht, hoofd en hals).
Bij het lokaliseren van het punt en bij het inbrengen van de naald is de houding van de patiënt belangrijk. Hiervoor bestaan allerlei voorschriften. De tijdsduur dat een naald in het lichaam blijft, varieert van enige seconden tot uren. In de klassieke acupunctuur is dit afhankelijk van de tijd waarin de pols weer normaal wordt. Het aantal naalden dat wordt gebruikt, hangt af van de acupuncturist en van de ziekte, variërend van één tot tientallen, maar liefst zo weinig mogelijk.
Chi-gevoel
Tijdens de prik wordt de patiënt geadviseerd uit te ademen of te hoesten, dan voelt men weinig van het inbrengen van de naald. Meestal bemerkt de patiënt een doof gevoel of tintelingen en een bittere of zure smaak. Deze sensatie wordt het ‘teh chi’-gevoel genoemd. Zelden klaagt men over pijn.
Het gebruik van Moxa in de acupunctuur
Een tweede therapiemogelijkheid bestaat uit het gebruik van moxa. Dit is een kruid, de echte bijvoet (Artemisia vulgaris), dat men op de naalden zet en aansteekt. In andere gevallen legt men de brandende moxa op een acupunctuurpunt. Soms direct op de huid, soms op een schijfje (bijvoorbeeld gember).
Het is de bedoeling dat het desbetreffende punt wordt doordrongen van een aangename warmte, zonder dat de huid te warm wordt. De warmteprikkeling zou effect hebben op de desbetreffende inwendige organen. Er zijn technieken ontwikkeld om de punten te stimuleren en te cederen. Speciale behandelingsmogelijkheden ontstaan bij combinatie van Artemisia vulgaris met knoflook, gember of zout.
Massage
Een derde klassieke behandelingsmethode is de toepassing van massage. De punten die de toegang vormen tot het verstoorde yin-yang-evenwicht worden met de vinger gemasseerd. In sommige gevallen, zoals bij punten vlak bij het oog of vlak bij de grote bloedvaten, is acupunctuurmassage geïndiceerd vanwege het gevaar bij het gebruik van naalden.