De traditonele technieken van de Tibetaanse arts
De traditionele technieken die de Tibetaanse arts heeft om een diagnose te stellen, zijn de volgende: de visuele diagnose, de polsdiagnose en de anamnese.
Visuele diagnose
Bij de visuele diagnose let men op het uiterlijk van de patiënt (huid, nagels, manier van lopen), men doet een onderzoek van de tong en van de urine. Bij het onderzoek van de tong is er een rlungstoornis als de tong rood, droog en ruw is, met spikkels aan de rand. Bij een tripa-stoornis is de tong dik, lichtgeel beslagen en alles smaakt bitter. Bij een pegen-stoornis is de tong dik, bleek, glansloos, glad en vochtig. Bij het urineonderzoek (bij voorkeur ochtendurine) beoordeelt men de kleur, geur, plaats en grootte van luchtbelletjes (na schudden) en het bezinksel.
Polsdiagnose
De polsdiagnose is de belangrijkste diagnostische methode. De arts voelt met de vingers van de linkerhand aan de rechterpols van de patiënt de conditie van de inwendige organen. Bij de polsdiagnose beoordeelt men met de wijsvinger bij een man longen en dikke darm, bij een vrouw hart en dikke darm. Met de middelvinger lever en galblaas en met de ringvinger rechternier en urineblaas. Aan de linkerpols van de patiënt palpeert men met de wijsvinger bij een man hart en dunne darm, bij een vrouw longen en dunne darm.
Met de middelvinger milt en maag en met de ringvinger de linkernier en de geslachtsorganen. Daarbij moet men bij deze organen niet zozeer aan de ons bekende anatomische figuraties denken maar meer aan een zetel van bepaalde energieën.
Anamnese
De anamnese is het sluitstuk van de diagnostiek. Door te vragen naar de klachten kan de diagnose verder worden aangescherpt; meestal echter wordt de informatie gevraagd ter bevestiging van de reeds gestelde diagnose. Men kent namelijk in de Tibetaanse geneeskunde symptomen die bij ons onbekend zijn. Zo is pijn die steeds in een ander lichaamsdeel optreedt een typische stoornis van rlung.
Ook het ’s nachts wakker worden met een droge keel is een rlung-stoornis. Behalve deze klassieke vormen van diagnostiek maakt men ook wel gebruik van droomanalyse. Een disbalans van rlung geeft fragmentarische dromen waarin men vliegt of paard rijdt. Tripa-stoornissen worden uitgebeeld als traagbewegende droomlandschappen met rode en gele tinten. Dromen van patiënten die lijden aan overheersing van pegen uiten zich in gelukzaligheid en beelden van sneeuw, bloemen en parels. Het uiteindelijke doel van de diagnostiek is te bepalen welke van de drie energieën (rlung, tripa, pegen) is verstoord.
